Budowanie satysfakcjonującego związku - rytuały



Pragnienia a rzeczywistość
Znana terapeutka par Dr. Lonnie Barbach zauważyła, że większość par zakłada, że seks powinien być spontaniczny, bez planowania i układania scenariusza. Kiedy jednak pomyślimy o tym jak było na początku związku, większość wydarzeń opierała się właśnie na planowaniu. Ekscytacja nie wynikała z braku planowania, wręcz odwrotnie. Na początku relacji często planujemy randki, miejsca spotkań, co ubierzemy, jak będziemy pachnieć, co będziemy robić. Zależy nam na dobrej komunikacji, pytamy, słuchamy i wykazujemy zainteresowanie. Chcemy poznawać, odkrywać, dbamy o potrzeby i o to, żeby drugiej osobie było z nami dobrze. Wiele sytuacji wynika z obopólnej zgody i chęci. Często pozytywne nastawienie prowadzi do zaangażowania i oczekiwania w ekscytacji. Im dłużej jesteśmy w bliskiej relacji, tym większą mamy tendencję do zaniedbywania wspólnych planów związanych ze związkiem. Przestajemy dbać o atmosferę, a oczekujemy podobnych rezultatów i ekscytacji, jak na początku związku. Powoli w nasze życie wkrada się szarość, nuda, negatywna rutyna. Zawiedzeni partnerzy często obwiniają się wzajemnie za brak zaangażowania "czemu nie jest tak, jak na początku?”. Takie przekonania występują zarówno u mężczyzn, jak u kobiet. Nie widzą tego, że związek jest na innym etapie, są obowiązki, dzieci, praca, a ostatnie wspólne wyjście było mało ekscytujące i właściwie to nie pamiętają, kiedy to było. Pochłonięci obowiązkami nie zauważają, że związek przestaje być dla nich ważny. 


Czego brakuje?

Zbliżających rytuałów, wspólnych nawyków, świadomości potrzeb, rozmów, które pomagały w poznawaniu się na nowo na przestrzeni wspólnego życia. Słuchania, rozmawiania i zainteresowania, które były obecne na początku relacji. 

Po co budować rytuały i wspólne nawyki?
Od ponad 40 lat, Dr Gottman naukowiec i terapeuta par, zajmuje się badaniem zachowań par. Wyróżnia on dwa główne rodzaje związków. „Disasters” to pary, które osiągnęły mistrzostwo w zachowaniach prowadzących do rozpadu związku. „Masters of relationship” to nazwa par, które osiągnęły mistrzostwo w zachowaniach prowadzących do budowania silnej i satysfakcjonującej relacji. Jednym z zachowań „Masters” jest właśnie tworzenie rytuałów. Pary, które stworzyły i pielęgnują wspólne rytuały budują jednocześnie poczucie swobody i zaufania. Regularność rytuałów pomaga w zwracaniu na siebie uwagi, budowaniu silnej relacji i pogłębianiu więzi emocjonalnej. Im więcej para stworzyła wspólnych zachowań, tym głębsza, bogatsza i bardziej satysfakcjonująca jest ta relacja. Wraz z pozytywnymi nawykami pojawia się poczucie wspólnoty i współodpowiedzialności za to, co dzieje się w związku. Jeśli związek przechodzi ciężkie chwile, łatwiej jest zrozumieć z czego wynikają i wrócić do zachowań, które sprzyjają bliskości. Nawyki mogą mieć silny wpływ na związek.


Rytuały - czym są? 

Rytuały to powtarzające się zachowania tworzące pewien zwyczaj, często takie, które w danym środowisku mają symboliczny i uroczysty charakter. Para, która potrafi tworzyć i utrzymać rytuały wyróżnia się od innych par, tworzy coś wyjątkowego, charakterystycznego głównie dla nich. Pomimo, że rytuały par mogą być podobne, nadal różnią się znaczeniem i wykonaniem. 

Powtarzające się zachowania to regularne wykonywanie tych samych czynności w sprawny i bardziej mechaniczny sposób, które z czasem mogą stać się nawykami. Można tworzyć pozytywne lub negatywne nawyki. Regularnie powtarzanie danych czynności prowadzi do tego, że z czasem para zaczyna wykonywać je praktycznie nieświadomie, z wkładem minimalnego wysiłku. Jeśli chodzi o szczęśliwy związek, istnieją pewne nawyki, które mogą mieć silny i pozytywny wpływ. Kluczem jest codzienne staranie się, aby ćwiczyć rytuały, do czasu kiedy staną się naturalnymi zachowaniami.

Według Dr Gottmana wyróżniamy kilka kluczowych zwyczajów dobrego związku. Stworzył on listę nawyków par, które pomagają w tworzeniu zdrowych, silnych związków. są to między innymi:

  • Okazywanie szacunku 
  • Wspólne spacery, przebywanie wśród natury 
  • Wyłączanie telewizji, spędzanie wspólnych wieczorów 
  • Przyniesienie drugiej osobie kawy/herbaty do łóżka 
  • Mówienie o partnerze w pozytywny sposób w towarzystwie innych ludzi 

Jak budować rytuały - ćwiczenie
Krok 1: Poświęćcie czas na wykonanie tego ćwiczenia. Wybierzcie chwilę, kiedy zostaniecie sami i nikt nie będzie Wam przeszkadzał. To ćwiczenie przeznaczone jest na kilka rozmów. Nie spieszcie się podczas jego wykonywania. Im głębiej omówicie każdy z punktów, tym większe zbudujecie wzajemne zrozumienie. 
Krok 2: Odłóżcie wszelkie przedmioty takie jak telefony czy laptop, które mogłyby rozproszyć Waszą uwagę. Postarajcie się stworzyć warunki ciszy i spokoju, tak żebyście poświęcili uwagę tylko sobie nawzajem. 
Krok 3: Postarajcie się skupić na tym, co mówi druga osoba. Nie oceniajcie, nie krytykujcie, nie wyciągajcie pochopnych wniosków na podstawie tego co usłyszycie. Słuchajcie siebie nawzajem bez oczekiwań, że będzie lepiej czy inaczej. 
Krok 4: Kiedy uznacie, że stworzyliście najlepsze możliwe warunki do bycia ze sobą, porozmawiajcie o najważniejszych dla Was codziennych rytuałach. Lista przykładów, z których warto skorzystać znajduje się tutaj: http://martabiczkowska.blogspot.com/2019/05/rytuay-dobrego-zwiazku.html. Budowanie pozytywnych rytuałów wymaga motywacji i poświęcenia, które później owocują satysfakcjonującą relacją. Warto poświęcić konkretny czas w ciągu dnia na praktykowanie nowych umiejętności. Jeśli para decyduje, że ważne jest dla nich na przykład pozytywne powitanie po powrocie z pracy, to należy dokładnie określić kiedy powitanie miałoby nastąpić i w jaki sposób. Na początku liczą się szczegóły. Powitanie może nastąpić na przykład zaraz po wejściu do domu. Nie ważne co działo się w pracy i ile stresów doświadczyliśmy w ciągu dnia, teraz widzimy się z najbliższą nam osobą i warto to podkreślić tonem głosu. Radośnie wypowiedziane „cześć Kochanie” wnosi pozytywny nastrój i informuje drugą osobę, że cieszymy się na jej widok. Jeśli mieliśmy zły dzień, powitanie nawet w tej sytuacji powinno być radosne, później możemy dodać „miałam/em zły dzień”. 


Jak utrzymać rytuały?

Przynajmniej raz w tygodniu warto wyznaczyć czas na rozmowę o nowych nawykach. Najlepiej o stałej porze, stałego dnia. Warto sprawdzić, czy sposób w jaki tworzymy nowy rytuał odpowiada obu stronom, czy spełnia oczekiwania. Jeśli jest taka potrzeba można wprowadzić zmiany, ale wymaga to akceptacji i zgody dwóch osób. Pomocne jest również ustalenie planu awaryjnego, czyli co należy zrobić, jeśli jedna z osób zapomni o rytuale. Warto ustalić w jaki sposób chcielibyśmy motywować się wzajemnie i jak docenić zachowanie, które uważamy za sukces w tej sytuacji.

Stałość i zmienność rytuałów
Pomocne jest wykształcenie kilku stałych rytuałów, ale warto zachować elastyczność. Wraz ze zmianami w życiu część z nich również ulegnie zmianie. Może na to wpłynąć zmiana pracy, choroba, pojawienie się dziecka, zmiana miejsca zamieszkania itp. Nawyki, które warto pielęgnować i rozwijać to na przykład nawyk okazywania szacunku i mówienie o partnerze w pozytywny sposób w towarzystwie innych ludzi. Kiedy wiemy czego się spodziewać po ukochanej osobie, łatwiej nam czuć się bezpiecznie i dobrze w jej/jego towarzystwie. 

Ćwiczenie przytoczone w tym artykule opisane zostało na podstawie książki Dr Johna Gottmana „What makes love last?”

Marta Biczkowska, Psycholog, Seksuolog, Terapeuta Par metodą Gottmana

Comments

Popular Posts